Bilim ve Dünya

Friday, May 31, 2024

Dünyanın ilk ahşap uydusu SpaceX roketiyle fırlatılmaya hazır.

Japonya'nın dünyanın ilk ahşap uydusunu üretmesi büyük yankı uyandırdı. Yıllar süren titiz planlama, ahşap malzeme araştırmaları ve geliştirme çalışmalarının ardından bu eşsiz uydu artık fırlatılmaya hazır.

Bu eşsiz uydunun geliştirilmesine öncülük eden Kyoto Üniversitesi mühendisleri bir basın toplantısıyla uydunun tamamlandığını duyurdu. Uydu önümüzdeki hafta Japonya Havacılık ve Uzay Keşif Ajansı'na (JAXA) teslim edilecek.

LignoSat adı verilen bu deneysel uydunun her bir kenarı sadece 10 santimetre (dört inç) ölçülerinde.

Bu küçük kübik uydu muhtemelen Eylül ayında Kennedy Uzay Merkezi'nden bir SpaceX roketiyle fırlatılacak.

AFP'nin haberine göre SpaceX roketi uyduyu Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) götürecek. Burada astronotlar uyduyu yörüngeye bırakacak ve önümüzdeki birkaç ay boyunca genel performansı dikkatle izlenecek.

Manolya ağacı temelli uydu, aşırı sıcaklıklara ve Güneş'ten gelen yoğun güneş radyasyonuna dayanma gücü ve dayanıklılığının nihai testiyle karşı karşıya kalacak. Bu deneysel uydu sadece 5-6 ay boyunca çalışır durumda kalacak.

Başarılı olması halinde LignoSat, ahşabın gelecekteki uydularda bir yapı malzemesi olarak kullanılmasına olanak sağlayabilir.

Doğru ahşap türünü belirlemek yıllar süren özel bir çalışma ve araştırma gerektirdi. Bu amaçla üniversite, çeşitli ahşap örneklerini test etmek için tomruk şirketi Sumitomo Forestry ile işbirliği yaptı.

Ekip, başta Erman huş ağacı, Japon kirazı ve manolya bovatı olmak üzere üç farklı ağaç türünü kısa listeye aldı. Bu ahşaplar 2020 yılında uzay ortamındaki dayanıklılıklarını tespit etmek için uzay istasyonuna teslim edildi. Bunlar arasında manolya ağaçlarından elde edilen ahşabın en sağlam olduğu kanıtlandı.

Ahşap uydunun çeşitli faydaları var.
Çevre dostu bir uydu geliştirmenin en önemli amacı, çevresel etkiyi potansiyel olarak azaltmaktır.

Uyduların sınırlı bir ömrü vardır ve uzayda uzun süre kalmazlar. Geleneksel metal uyduların aksine, ahşap malzeme atmosferik yeniden girişte tamamen yanacaktır. Geleneksel uydular arkalarında üst atmosferde biriken küçük metal parçacıkları bırakırlar. Bunun çevre ve telekomünikasyon açısından önemli sonuçları olabilir.

Araştırmalar alüminyum parçacıklarının Dünya'yı Güneş'in zararlı UV radyasyonundan koruyan ozon tabakasının incelmesine katkıda bulunabileceğini göstermiştir.

Ayrıca, bu parçacıkların atmosferdeki varlığı, atmosfere nüfuz eden ve Dünya yüzeyine ulaşan güneş ışığı miktarını engelleyebilir.

Buna karşılık, ahşap bir uydu Dünya atmosferine yeniden girip yandığında, yalnızca ince, biyolojik olarak parçalanabilen kül üretecektir. Bu yenilik aynı zamanda uydu tabanlı uzay enkazlarının ortaya çıkışını da azaltacaktır.

Uzmanlar önümüzdeki yıllarda uydu fırlatmalarının katlanarak artacağını öngörüyor. Bu da giderek artan sayıda feshedilmiş uydunun görevleri tamamlandıktan sonra atmosfere geri döneceği anlamına geliyor.

Sonuç olarak ahşap uydular, standart metal uydulara göre daha düşük çevresel etkiye sahip sürdürülebilir bir seçenek sunuyor.

LignoSat bu yönde atılmış sadece bir ilk adımdır. Ahşap uydular alanında, ahşabın kullanımı, faydalı yük kabiliyetleri, gözlem uygulamaları vb. dahil olmak üzere daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Bu duyurunun ardından, uydunun uzaydaki nihai dayanıklılık testinde nasıl bir performans sergileyeceğini görmek için heyecan her zamankinden daha fazla.