Bilim ve Dünya

Wednesday, November 6, 2024

Dünyanın ilk ahşap panelli uydusu uzaya fırlatıldı.

Dünyanın ilk ahşap panelli uydusu, gelecekte Ay ve Mars gibi yerlerin keşfinde yenilenebilir bir yapı malzemesi olarak kerestenin uygunluğunu test etmek üzere uzaya fırlatıldı.
Japonya'daki araştırmacılar tarafından yapılan sadece 900 gr ağırlığındaki minik uydu, SpaceX göreviyle Uluslararası Uzay İstasyonu'na doğru yola çıktı. Daha sonra Dünya'nın üzerindeki yörüngeye bırakılacak.
Latince ahşap anlamına gelen LignoSat adı verilen uydunun panelleri, vida ya da yapıştırıcı kullanılmadan geleneksel bir teknikle bir tür manolya ağacından inşa edildi.
Bunu geliştiren Kyoto Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, gelecekte uzay araştırmalarında kullanılan bazı metallerin ahşapla değiştirilmesinin mümkün olabileceğini umuyor.

Kyoto Üniversitesi orman bilimi profesörü Koji Murata Reuters haber ajansına verdiği demeçte, "Ahşap uzayda Dünya'dakinden daha dayanıklıdır çünkü onu çürütecek ya da alevlendirecek su ya da oksijen yoktur" dedi.
Prof Murata, “1900'lerin başlarında uçaklar ahşaptan yapılıyordu” dedi. “Ahşap bir uydu da mümkün olabilir.”
Araştırmacılar, bir gün Ay'a ya da Mars'a ağaç dikilebilirse, ahşabın gelecekte uzaydaki koloniler için de malzeme sağlayabileceğini umuyor.
LignoSat ahşap panellerinin yanı sıra geleneksel alüminyum yapılar ve elektronik bileşenler de içeriyor. Dünya yörüngesinde kalacağı altı ay boyunca ahşabın uzayın ekstrem ortamına nasıl tepki verdiğini izlemek için üzerinde sensörler bulunuyor.

İngiltere'deki Açık Üniversite'de uzay araştırmaları yapan bilim adamı Dr. Simeon Barber şunları söyledi: “Bunun tamamen ahşaptan yapılmış bir uydu olmadığı konusunda açık olmalıyız... ancak fikrin arkasındaki temel öncül gerçekten ilginç.
“Sürdürülebilirlik açısından bakıldığında ahşap, yetiştirilebilen ve dolayısıyla yenilenebilir bir malzemedir” dedi.
“Uzayı keşfetmenize ya da barınak yapmanıza yardımcı olması için başka bir gezegende ahşap yetiştirebileceğiniz fikri - kaşifler yeni bir ülkeye gittiklerinde barınak yapmak için her zaman ahşap kullanmışlardır.”
Dr Barber, ahşabın uzay araçlarında ilk kez kullanılmadığını söyledi.
“Dünya atmosferine yeniden girişte hayatta kalmalarına yardımcı olmak için uzay araçlarının yeniden girişlerinde, dış kabuklarında ahşap - mantar - kullanıyoruz.”
Rus ve Sovyet Ay araçlarında da, yüzeye inerken aracın tutunmasına yardımcı olması için mantar kullanıldığını sözlerine ekledi.

“Uzayda ahşap kullanmanın yanlış bir tarafı yok - bu doğru görev için doğru malzemeyi kullanmaktır.”
Ahşabın kontrol edilmesi zor özelliklere sahip olduğuna dikkat çekti.
“Yani mühendislik açısından bakıldığında üzerinde çalışılması oldukça zor bir malzeme... Bence ahşabın, ne kadar güçlü olacağını tahmin etmeniz gereken uzay aracı parçaları gibi kritik yapılar yapmak için her zaman bir sorunu olacaktır.”
Kyoto Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, uzay araçlarının yapımında ahşap kullanılmasının, ömürlerinin sonunda yeniden girişte yandıklarında metal olanlardan çok daha az kirletici olabileceğini umuyorlar.

Uzmanlar, daha fazla uzay aracı ve uydu fırlatıldıkça Dünya'ya düşen uzay çöpü tehdidinin arttığı konusunda uyarıda bulundu.
Dr. Barber, uzay endüstrisinin atmosfere bıraktığı kirlilik miktarı nedeniyle giderek artan bir baskı altında olduğunu kabul etmekle birlikte, ahşap uzay aracı kullanmanın çözüm olabileceğinden kuşkuluydu.
“Prensip olarak ahşap gibi daha kolay yanabilen malzemelere sahip olmak kesinlikle bu metalik kirleticileri azaltacaktır... Ancak ilk etapta sadece iniş yolunda yakmak için yanınızda daha fazla malzeme götürebilirsiniz.”