Çin, 60.000 Yıl Yetecek Toryum Rezervi Keşfetti

Çin'in ulusal jeolojik araştırmalarından elde edilen ve yakın zamanda gizliliği kaldırılan bir rapora göre, ülkede 60.000 yıl boyunca enerji sağlayabilecek devasa bir toryum yatağı keşfedildi.

Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'den oluşan BRICS ittifakının resmi 'X' hesabında yayımlanan bir rapora göre, bu keşif İç Moğolistan’daki Bayan Obo madencilik kompleksinde yapıldı. BRICS yetkilileri, bu buluşun küresel enerji bağımlılığı açısından büyük bir dönüşüme yol açabileceğini ve fosil yakıtlar ile geleneksel uranyum bazlı nükleer enerjinin yerine yeni bir alternatif sunabileceğini belirtti.

Pekin’deki Ulusal Uranyum Kaynakları Keşfi, Madenciliği ve Nükleer Uzaktan Algılama Laboratuvarı tarafından yürütülen jeolojik araştırmada, Çin genelinde 233 toryum açısından zengin bölge tespit edildi. Bilim insanları, sadece Bayan Obo demir madeni sahasındaki beş yıllık madencilik atığının bile Amerika Birleşik Devletleri’nin 1.000 yıldan fazla enerji ihtiyacını karşılayabileceğini hesapladı. Tam kapasiteyle işletildiğinde, bu bölgenin bir milyon ton toryum sağlayabileceği ve küresel enerji üretiminde devrim yaratabileceği öne sürülüyor.

Pekin merkezli bir jeolog, “Yüzyılı aşkın süredir ülkeler fosil yakıtlar için savaş veriyor. Görünüşe göre sonsuz enerji kaynağı ayaklarımızın altında yatıyor.” dedi ancak söz konusu uzman, mineral yatakları hakkında konuşmanın yetkilendirme gerektirdiğini belirterek isminin açıklanmasını istemedi.

Toryum, doğada bulunan radyoaktif bir element olup, uzun süredir uranyuma alternatif olarak değerlendirilmekte fakat doğrudan fisil (bölünebilir) bir malzeme değildir ve nükleer fisyonu sürdürebilmesi için uranyum-233’e dönüştürülmesi gerekmektedir. Molten-tuz reaktörlerinde (MSR) kullanıldığında, lityum florür ile karıştırılarak yüksek sıcaklıklara ısıtılır ve zincirleme reaksiyonu başlatır. Bu yöntem, geleneksel uranyum reaktörlerine kıyasla daha verimli olup çok daha az nükleer atık üretir ve nükleer erime riskini önemli ölçüde azaltır.

Çin, toryum bazlı nükleer teknolojiye büyük yatırımlar yapmaya başlamış durumda. Ülke, Gobi Çölü'nde dünyanın ilk toryum molten-tuz reaktörünün (TMSR) inşasına onay verdi. Pilot proje, 10 megavat elektrik üretecek ve 2029 yılına kadar faaliyete geçmesi planlanıyor. Pekin yönetimi, toryum reaktörlerini uzun vadeli enerji stratejisinin kritik bir bileşeni olarak görüyor ve kömür ile ithal fosil yakıtlara olan bağımlılığını azaltmayı hedefliyor.

Toryumun potansiyeline rağmen, yaygın olarak kullanılması hâlâ bazı teknolojik ve ekonomik zorluklarla karşı karşıya. Nadir toprak minerallerinden toryum çıkarmak büyük miktarda asit ve enerji gerektirirken önemli ölçüde atık üretiyor. Ayrıca, toryumun nükleer silah üretiminde kullanılabileceğine dair endişeler bulunuyor. Bununla birlikte, bazı uzmanlar toryumun yan ürünlerinin silah üretimi için uygun olmadığını savunuyor.

Çin’in geniş toryum rezervlerini keşfetmesi, ülkenin nükleer inovasyon arayışlarıyla paralel ilerliyor. Araştırmacılar, toryumun uzayda kullanımını da araştırıyor ve gelecekte Ay üslerini enerjiyle beslemek için Ay yüzeyinde reaktörler kurma planları üzerinde çalışıyor. Bunun yanı sıra, Çin kısa süre önce dünyada ilk toryum bazlı nükleer konteyner gemisi tasarımını açıkladı. Bu gelişme, toryumun sadece enerji üretiminde değil, birçok endüstride devrim niteliğinde bir malzeme olabileceğini gösteriyor.

‍

‍


Kaynak: https://guardian.ng/news/china-discovers-thorium-deposit-that-can-supply-energy-for-60000-years/