Nobel Fizik Ödülü, yapay zeka öncüleri John Hopfield ve Geoffrey Hinton'a verildi.

Salı günü, yapay zeka alanındaki iki lider, John Hopfield ve Geoffrey Hinton, makine öğrenimine yaptıkları çığır açıcı katkılardan dolayı Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

Kazananlardan biri, bu başarının yaşama ve çalışma şeklimizde devrim yaratırken potansiyel tehlikeleri de beraberinde getirdiğinin altını çizdi.

Genellikle “Yapay Zekanın Babası” olarak anılan Hinton, Kanada ve İngiliz vatandaşlığına sahiptir ve Toronto Üniversitesi'nde çalışmaktadır. Amerikalı bir bilim insanı olan John Hopfield ise Princeton Üniversitesi'nde görev yapmaktadır. İkilinin çalışmaları, bugün kullandığımız pek çok yapay zeka aracına güç veren makine öğrenimi teknolojisinin temelini atmıştır.

Nobel Komitesi tarafından yapılan basın açıklamasında, “Bu yılın iki Nobel Fizik Ödülü sahibi, günümüzün güçlü makine öğreniminin temelini oluşturan yöntemleri geliştirmek için fizikteki araçları kullandılar” denildi.

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi Nobel Komitesi üyesi Ellen Moons, ödül sahiplerinin çalışmalarının önemine değinerek şunları söyledi: “İstatistiksel fiziğin temel kavramlarını kullanarak, çağrışımsal bellek işlevi gören ve büyük veri setlerindeki örüntüleri bulan yapay sinir ağları tasarladılar.”

Sinir ağlarındaki bu gelişme sadece fizik alanındaki araştırmaları ilerletmekle kalmadı, aynı zamanda günlük hayata da derinlemesine yerleşti. Moons, bu YZ sistemlerinin modern toplumu nasıl etkilediğine dair örnekleri vurgulayarak, teknolojinin günlük kullanımları olarak yüz tanıma ve dil çevirisine işaret etti.

Moons, başarılarını kutlamasına rağmen, YZ gelişiminin daha geniş kapsamlı sonuçlarına da değindi. “Makine öğreniminin muazzam faydaları olsa da, hızlı gelişimi geleceğimizle ilgili endişeleri de artırdı” uyarısında bulundu.

“Bu yeni teknolojiyi insanlığın en yüksek yararı için güvenli ve etik bir şekilde kullanma sorumluluğunu hep birlikte taşıyoruz.”

Ödül sahiplerinden Hinton da yapay zekanın hızla büyümesine ilişkin bu endişeleri paylaşıyor. Kısa bir süre önce, geliştirilmesine yardımcı olduğu teknolojinin yarattığı potansiyel risklere ilişkin kaygılarını daha özgürce dile getirmek için Google'daki görevinden istifa etti.

Nobel ödülü karşısında şaşkınlığını dile getiren Hinton, “Şaşkına döndüm. Nobel Komitesi'yle telefonda görüştüğümde bunun olacağını hiç düşünmemiştim” dedi.

Hinton, yapay zekanın gelecek üzerinde potansiyel olarak Sanayi Devrimi ile karşılaştırılabilecek ölçekte derin bir etkisi olacağını öngörüyor. Hinton, gazeteciler ve İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi yetkilileriyle yaptığı telefon görüşmesinde “Sanayi Devrimi ile karşılaştırılabilir” dedi. Hinton, yapay zekanın üretkenlik ve sağlık hizmetleri gibi alanlardaki potansiyel faydalarının muazzam olabileceğini vurguladı.

Ancak bir uyarıda da bulundu. “İnsanları fiziksel güç olarak aşmak yerine, entelektüel yetenek olarak aşacak. Bizden daha zeki şeylere sahip olmanın nasıl bir şey olduğuna dair hiçbir deneyimimiz yok. Ve bu birçok açıdan harika olacak,” dedi Hinton.

“Ama aynı zamanda bir dizi olası kötü sonuçtan, özellikle de bu şeylerin kontrolden çıkma tehdidinden endişe etmeliyiz.”

Hopfield ve Hinton'a verilen Nobel Fizik Ödülü, dinamitin mucidi ve Nobel Ödülleri'nin kurucusu Alfred Nobel'in bıraktığı vasiyetten gelen 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1 milyon ABD Doları) nakit para ödülünü de içermektedir.

Nobel Ödülleri haftası Pazartesi günü, hücrelerde açma kapama düğmesi görevi gören küçük genetik materyal parçaları üzerine yaptıkları araştırmalar nedeniyle Amerikalı Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verilen Tıp Ödülü'nün açıklanmasıyla başladı. Keşifleri bir gün bilim insanlarının kanser gibi hastalıklar için yeni tedaviler geliştirmelerine yardımcı olabilir.

Nobel duyuruları hafta boyunca devam edecek; Çarşamba günü kimya ödülü, Perşembe günü ise edebiyat ödülü açıklanacak. En çok beklenen ödüllerden biri olan Nobel Barış Ödülü Cuma günü açıklanacak ve bunu 14 Ekim'de ekonomi ödülü izleyecek.