Küresel Ticaret Savaşı Kızışıyor: Trump, İthal Otomobillere %25 Gümrük Vergisi Getirdi

ABD Başkanı Donald Trump, ithal otomobillere %25 oranında gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Açıklama, geçtiğimiz haftalarda yürürlüğe giren tarifelerin piyasalarda dalgalanmaya yol açmasının ve küresel resesyon endişelerini artırmasının hemen ardından geldi.

Trump "Otomobil endüstrimizin daha önce hiç olmadığı kadar gelişeceğini düşünüyorum." dedi.

Beyaz Saray tarafından yayımlanan bilgilendirme notuna göre, binek araçlar, SUV’ler, minibüsler, kargo vanları ve hafif kamyonlar gibi tüm ithal yolcu araçları bu vergiden etkilenecek. Ayrıca, motorlar, aktarma organları ve elektrik bileşenleri gibi otomobil parçalarına da %25’lik vergi uygulanacak.

Beyaz Saray, geçen yıl ABD'de satın alınan yaklaşık 16 milyon aracın %50’sinin ithal olduğunu ve ülkede monte edilen 8 milyon aracın yalnızca %50’sinin yerli üretim parçalardan oluştuğunu belirtti.

"Bu nedenle, Amerikalılar tarafından satın alınan 16 milyon aracın yalnızca %25’i ‘ABD’de Üretilmiştir’ olarak sınıflandırılabilir." ifadeleri Beyaz Saray'ın açıklamasında yer aldı.

Yeni Vergiler 3 Nisan’da Yürürlüğe Giriyor

Yeni ithalat tarifeleri, 3 Nisan saat 12:01’de yürürlüğe girecek. Otomobil parçalarına uygulanacak vergiler ise 3 Mayıs’tan önce yürürlüğe girecek. Beyaz Saray, ulusal güvenlik açısından kritik öneme sahip ABD otomotiv endüstrisinin aşırı ithalat nedeniyle zarar gördüğünü ve bu verginin Amerikan sanayi üssünü ve tedarik zincirlerini korumak için uygulandığını belirtti.

Halihazırda ABD, ithal otomobillere %2,5, ithal kamyonetlere ise %25 gümrük vergisi uyguluyor.

ABD’li Tüketiciler için Ne Anlama Geliyor?

Vergiler, doğrudan ABD’de bir milyondan fazla çalışanı istihdam eden otomotiv sektörünü etkileyebilir. Özellikle, ABD, Kanada ve Meksika arasındaki tedarik zincirine bağımlı olan endüstri, bu ek tarifeler nedeniyle otomobil fiyatlarında artışa yol açabilir.

S&P Global Mobility’den Stephanie Brinley, 2024 yılında ABD’de satılan 16 milyon yeni aracın %54’ünün ABD’de üretildiğini (%8,7 milyon araç), %46’sının ise ithal edildiğini (%7,3 milyon araç) açıkladı. Brinley, mevcut stoklar tükendikten sonra yaklaşık 1,5 ila 2 ay içinde fiyatların yükselmeye başlayacağını öngörüyor.

Cox Automotive’e göre, yeni ithal araçların fiyatları ortalama 6.000 dolar artacak. Bunun yanı sıra, kullanılmış araç fiyatları da yeni araçlardaki artışı takip edecek ve arz kısıtlı olduğu için ek bir yükseliş yaşanabilecek. Sigorta primleri de bu fiyat artışları nedeniyle yükselebilir.

Kanada ve Meksika’dan Tepkiler

Trump'ın bu hamlesi, ABD, Kanada ve Meksika arasındaki serbest ticaret anlaşmalarını sarsabilecek bir adım olarak değerlendiriliyor. Kanada ve Meksika, ABD’nin en büyük otomotiv ticaret ortaklarıdır. 2023 yılında, bu iki ülke ABD’ye yaklaşık 120 milyar dolar değerinde araç ihraç etti ve tüm ithal otomobillerin %47’sini sağladı.

Kanada Başbakanı Mark Carney, Ambassador Köprüsü’nde düzenlediği basın toplantısında, "Bu karar, doğrudan Kanada’daki işçilere yönelik bir saldırıdır." diyerek, ABD ile ticari ilişkileri yeniden gözden geçirmek üzere kabinesini toplantıya çağıracağını açıkladı.

Kanada Ticaret Odası ise şu açıklamayı yaptı: "Bugünkü gümrük vergisi savaşının yıkıcı sonuçları yalnızca Kanada ile sınırlı kalmayacaktır. ABD yönetimi, sınırın her iki tarafında on binlerce işi tehlikeye atarak Kuzey Amerika’daki otomotiv liderliğini riske atıyor."

Yeni Tarifeler Piyasaları Nasıl Etkiledi?

Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karoline Leavitt, Çarşamba günü yaptığı açıklamada yeni otomotiv tarifelerinin ipuçlarını vererek ABD hisse senetlerinin değer kaybetmesine yol açtı.

• Dow Jones %0,3 düşerek 130 puan kaybetti.
  
  
• S&P 500 %1,1 düştü.
  
  
• Nasdaq %2 değer kaybetti.
  
  

Otomotiv hisseleri de bu duyurudan olumsuz etkilendi:

• Tesla %5,5,
  
  
• General Motors %3 değer kaybetti.
  
  

Trump: "Serbest Ticaretin Sonu Geliyor"

Trump, 2 Nisan’da yeni bir gümrük vergisi paketi açıklamaya hazırlanıyor. Başkan, bu günü “kurtuluş günü” olarak nitelendirerek ABD ticaret dengesini yeniden düzenleyecek ek vergileri duyuracağını belirtti.

Ancak Pazartesi günü Beyaz Saray’daki açıklamasında, Trump tarifeleri gözden geçirebileceğini ima etti:

"Bazı ülkelere muafiyet sağlayabilirim."

Şu anda Güney Kore, Japonya, Meksika ve Kanada, ABD yapımı araçlara gümrük vergisi uygulamıyor.

Küresel Ticaret Savaşının Sonucu Ne Olacak?

Trump yönetiminin son haftalarda uygulamaya koyduğu ek tarifeler, Çin, Avrupa Birliği ve Kanada’dan misilleme tarifeleriyle karşılandı.

Mart ayı başlarında Trump, Çin’den gelen mallara yönelik vergileri %20’ye çıkardı. Ardından, alüminyum ve çelik ithalatına yönelik geniş çaplı ek tarifeler uygulandı.

Bu gelişmelerin ardından küresel piyasalarda çalkantılar yaşanırken, ekonomistler tarifelerin tüketici fiyatlarını artıracağını ve enflasyonun yükselmesine neden olacağını öngörüyor.

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Washington’daki bir basın toplantısında yaptığı açıklamada, "Son enflasyon artışında gümrük vergilerinin önemli bir payı var." diyerek tarifelerin ekonomiye olumsuz etkilerine dikkat çekti.

‍

‍

‍

‍

‍

Kaynak: https://abcnews.go.com/Business/trump-announces-new-auto-tariffs-ratcheting-global-trade/story?id=120183740