Çin, Trump'ın Yeni Vergilerine Misilleme Olarak ABD İthalatına Yüzde 34 Vergi Getirdi

Çin, Cuma günü yaptığı açıklamada, gelecek hafta tüm ABD ithalatına %34 vergi uygulayacağını duyurdu. Bu adım, ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni tarifelerine yönelik Pekin’in şimdiye kadarki en sert karşılığı olarak öne çıkıyor.

Perşembe günü yürürlüğe girecek tarifeler, Trump’ın bu hafta Çin ürünlerine uygulama talimatı verdiği oranla aynı seviyede olacak. Trump, Şubat ve Mart aylarında Çin mallarına iki ayrı %10’luk tarife uygulamış ve Pekin’in fentanil krizindeki rolünü gerekçe göstermişti.

Cuma günü, Çin’in misilleme hamlelerinin ardından ABD borsası sert düşüş yaşadı. Bu hamleler arasında, çeşitli teknolojiler için kritik öneme sahip nadir toprak elementlerinin ihracatına daha fazla kontrol getirilmesi ve Trump’ın “karşılıklı tarifeler” olarak nitelendirdiği uygulamalara karşı Dünya Ticaret Örgütü'nde (DTÖ) dava açılması yer alıyor.

Çin ayrıca, altı ABD şirketinden sorgum, kümes hayvanları ve kemik unu ithalatını askıya aldı; 27 firmayı ticari kısıtlamalarla karşı karşıya olan şirket listelerine ekledi ve çok uluslu kimya devi DuPont’un Çin şubesine yönelik tekelcilik soruşturması başlattı.

Trump, Cuma günü Truth Social’da şunları yazdı: “ÇİN YANLIŞ OYNADI, PANİKLEDİ – YAPAMAYACAKLARI TEK ŞEY BU.”

Yine de, yeni tarifelerin ardından Pekin’in bir anlaşmayı askıya almasına rağmen TikTok’un satışı konusunda Çin ile hâlâ müzakere edebileceğini belirtti. Cuma günü, sosyal medya uygulamasının federal yasaya göre Çinli ana şirketinden ayrılması için tanınan süreyi 75 gün daha uzattı.

Trump sosyal medya hesabında şunları da paylaştı: “Çin ile iyi niyetle çalışmaya devam etmeyi umuyoruz. Karşılıklı Tarifelerimizden pek memnun olmadıklarını anlıyorum. TikTok ve Çin ile anlaşmayı sonuçlandırmak için çalışmayı dört gözle bekliyoruz.”

Çin'in tarifelere tepkisi sertleşiyor

Beijing’in tepkisi, Çin mallarına uygulanan önceki %10’luk iki tarife turuna kıyasla “dikkate değer şekilde daha az ihtiyatlı” ve “Çin liderliğinin ABD ile kısa vadede bir ticaret anlaşması yapılabileceğine dair umutlarının azaldığını yansıtıyor.” ifadelerini kullandı Teneo danışmanlık şirketinin yönetici direktörü Gabriel Wildau.

Beijing’in sert tepkisinin daha fazla tırmanmaya yol açabileceğini belirten Wildau, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile Trump’ın yakın zamanda görüşeceğine ya da bir telefon görüşmesi gerçekleştireceğine dair bir işaret olmadığını ifade etti.

Foundation for Defense of Democracies adlı Washington merkezli düşünce kuruluşunun Çin kıdemli üyesi Craig Singleton, Çin’in önceki tepkileri için “bisturi gibiydi” derken, bu kez “bir kılıç çekildiğini” söyledi.

Singleton, “Çin’in yeni tarifeleri tam anlamıyla bir ticaret savaşına dönüşmemiş olsa da, net bir tırmanışı temsil ediyor — Trump’a birebir karşılık veriliyor ve Xi Jinping’in baskı karşısında geri durmayacağı mesajı veriliyor.” dedi. Ancak bu tırmanışın diploması için alanı da daralttığı konusunda uyarıda bulundu: “Bu süreç uzadıkça, tarafların geri adım atarak tansiyonu düşürmesi daha da zorlaşıyor.” 

Çin’in misilleme önlemleri neler?

Pekin'de Ticaret Bakanlığı, yüksek teknoloji ürünlerinde kullanılan nadir toprak elementlerine daha fazla ihracat kontrolü uygulanacağını açıkladı. Bu listeye, havacılık üretimi ve savunma sektöründe kullanılan samaryum ve türevleri dahil edildi. Bir diğer element olan gadolinyum ise MR taramalarında kullanılıyor.

Çin Gümrükler Genel İdaresi, ABD’li iki kümes hayvanı şirketinden yapılan sevkiyatlarda Çin’de yasak olan furazolidon maddesinin tespit edilmesi üzerine ithalatı askıya aldığını açıkladı. Ayrıca sorgumda yüksek miktarda küf, dört farklı ABD şirketinden gelen kemik unu yemlerinde ise salmonella bulunduğu belirtildi.

Çin hükümeti ayrıca, savunma teknolojisi şirketi High Point Aerotechnologies ile halka açık bir taşımacılık ve lojistik firması olan Universal Logistics Holding’in de aralarında bulunduğu 16 ABD şirketini ihracat kontrol listesine ekledi. Bu şirketler, çift kullanımlı ürünlerin ihracat yasağına tabi olacak.

Ek olarak, ABD’li drone üreticileri Skydio ve BRINC Drones’un da yer aldığı 11 ABD şirketi “güvenilmez kuruluşlar” listesine alındı. Bu şirketler Çin ile ithalat-ihracat faaliyetlerinde bulunamayacak ve Çin'de yeni yatırımlar gerçekleştiremeyecek.

DTÖ’ye açılan davayla ilgili açıklama yapan Çin Ticaret Bakanlığı, Trump’ın yeni tarifelerinin “DTÖ kurallarını ciddi şekilde ihlal ettiğini, DTÖ üyelerinin meşru hak ve çıkarlarına ciddi zarar verdiğini ve kurallara dayalı çok taraflı ticaret sistemini ve uluslararası ekonomik ve ticari düzeni ciddi biçimde baltaladığını” söyledi.

Bakanlık, tarifeleri “küresel ekonomik ve ticari düzenin istikrarını tehlikeye atan tipik bir tek taraflı zorbalık uygulaması” olarak niteledi.

Çin’in önceki tarife adımları

Şubat ayında, Trump’ın ilk %10’luk tarifesine karşılık olarak Çin, ABD’den ithal edilen kömür ve sıvılaştırılmış doğalgaz ürünlerine %15 tarife uygulayacağını duyurdu. Ayrıca, ham petrol, tarım makineleri ve büyük motorlu araçlara %10 oranında ek vergi getirdi.

Bir ay sonra, Trump’ın ikinci tur tarifelerine yanıt olarak Çin, tavuk, domuz eti, soya ve sığır eti gibi temel ABD tarım ürünlerine %15’e varan ek vergiler getirdi. Uzmanlar, o dönemde Beijing’in ihtiyatlı davrandığını ve Washington ile müzakere için alan bıraktığını ifade etmişti.

Bugün itibarıyla, onlarca ABD şirketi ticaret ve yatırım kontrollerine tabi tutulmuş durumda. Aynı şekilde birçok Çinli şirket de ABD firmalarıyla iş yapma konusunda benzer sınırlamalara maruz kalıyor.

Ticaret cephesindeki gerilim artarken, iki ülke askeri diyaloğu sürdürüyor.

ABD ve Çinli askeri yetkililer, Trump’ın Ocak ayında göreve başlamasından bu yana ilk kez bu hafta bir araya gelerek denizlerdeki askeri güvenlik konusunda endişeleri paylaştı. Çarşamba ve Perşembe günleri Şanghay’da yapılan görüşmelerin, her iki tarafın da belirttiğine göre, olası sorunların önlenmesini amaçladığı bildirildi.

‍

‍

‍

‍

Kaynak: https://apnews.com/article/china-tariff-trade-trump-earths-02cd23e913649f32985f075058e787c4