Yapay Zeka
11/4/2025
Avrupa Komisyonu, yapay zekada küresel lider olma hedefiyle hazırlanan Yapay Zeka Kıtası Eylem Planını bugün açıkladı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından 2025 Şubat ayında Paris’teki Yapay Zeka Eylem Zirvesi’nde duyurulan bu iddialı girişim, Avrupa’nın güçlü geleneksel sanayilerini ve nitelikli insan kaynağını yapay zeka inovasyonu ve ivmelenmesi için güçlü motorlara dönüştürmeyi amaçlıyor.
Yapay zekada liderlik yarışı henüz sonuçlanmadı. Temel modellerden özel YZ uygulamalarına kadar uzanan bu alan, Avrupa Birliği’nde araştırma, yeni teknolojiler ve büyüyen startup ekosistemi tarafından şekillendiriliyor. Yapay Zeka Kıtası Eylem Planı, Avrupa Birliği’nin YZ inovasyon kapasitesini beş temel sütun etrafında geliştirilecek eylem ve politikalarla artırmayı hedefliyor:
Komisyon, Avrupa'nın YZ ve süper hesaplama altyapısını YZ Fabrikaları ağı ile güçlendirecek. Avrupa’nın dünya çapında lider süper bilgisayarları çevresinde konuşlandırılan 13 fabrika, AB’deki YZ girişimlerini, sanayiyi ve araştırmacıları model ve uygulama geliştirme süreçlerinde destekleyecek.
Rekabetçilik Pusulası’nda açıklandığı üzere, Avrupa Birliği ayrıca yaklaşık 100.000 ileri düzey YZ çipi ile donatılmış YZ Gigafabrikaları kurmayı hedefliyor. Mevcut fabrikalardan dört kat daha güçlü olacak bu tesisler, büyük ölçekli bilgi işlem gücü ve veri merkezlerini entegre ederek karmaşık YZ modellerinin eşi görülmemiş bir ölçekte eğitilmesini sağlayacak. Kamu ve özel yatırımlarla desteklenecek gigafabrikalar, ileri düzey sınır yapay zeka modellerinde öncülük edecek ve AB'nin stratejik özerkliğini koruyacak. İlgilenen konsorsiyumlar için niyet beyanı çağrısı bugün yayımlandı.
InvestAI girişimi kapsamında özel yatırımcılar da teşvik edilecek ve Birlik genelinde beş YZ Gigafabrikası için 20 milyar euroluk yatırım mobilize edilecek.
Komisyon ayrıca bulut kapasitesi ve veri merkezi yatırımlarını artırmak amacıyla Bulut ve Yapay Zeka Gelişim Yasası önerisinde bulunacak. Hedef, önümüzdeki 5 ila 7 yıl içinde AB'nin veri merkezi kapasitesini en az üç katına çıkarmak, özellikle sürdürülebilir tesislere öncelik vermek olacak.
YZ inovasyonunun desteklenmesi için büyük hacimli ve yüksek kaliteli verilere erişim kritik önem taşıyor. Eylem Planı kapsamında, farklı kaynaklardan gelen veri kümelerini bir araya getirip işleyerek YZ Fabrikaları içerisinde Veri Laboratuvarları oluşturulacak. 2025’te başlatılacak Veri Birliği Stratejisi, ölçeklenebilir YZ çözümlerine olanak tanıyacak gerçek bir iç veri pazarı oluşturmayı hedefliyor.
YZ'nin sunduğu potansiyele rağmen, AB’deki şirketlerin yalnızca %13,5’i YZ’yi kullanıyor. Komisyon, YZ’ye özel çözümler geliştirmek, endüstriyel kullanımını artırmak ve stratejik kamu ve özel sektörlerde yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla önümüzdeki aylarda Apply AI Stratejisini başlatacak. YZ Fabrikaları ve Avrupa Dijital İnovasyon Merkezleri (EDIH’ler) bu stratejide önemli bir rol oynayacak.
YZ alanında artan yetenek talebine cevap olarak, Komisyon uluslararası ölçekte yüksek vasıflı uzman ve araştırmacıların işe alımını kolaylaştıracak. Talent Pool, Marie Skłodowska-Curie “Choose Europe” Eylemi ve yeni kurulacak YZ Yetenek Akademisi kapsamında sunulacak burs programları sayesinde, AB dışından nitelikli YZ profesyonelleri için yasal göç yolları teşvik edilecek ve Avrupa’daki uzmanların geri kazanılması sağlanacak. Ayrıca üretken yapay zeka dahil olmak üzere YZ odaklı eğitim ve yeniden beceri kazandırma programları geliştirilecek.
YZ Yasası, vatandaşların teknolojiye duyduğu güveni artırırken, girişimciler ve yatırımcılara ölçeklenebilir ve yaygınlaştırılabilir sistemler kurma konusunda hukuki güvence sunuyor. Komisyon ayrıca, işletmelerin bu yasaya uyumunu kolaylaştırmak için YZ Yasası Hizmet Masasını devreye alacak. Söz konusu birim, yasa hakkında bilgi ve rehberlik sağlayacak merkezi iletişim noktası olacak.
Komisyon, Eylem Planı kapsamında iki kamuoyu istişaresini bugün başlattı. Bu istişareler 4 Haziran 2025’e kadar sürecek:
Ayrıca, Veri Birliği Stratejisi için ayrı bir kamuoyu istişaresi Mayıs ayında başlatılacak.
Bunlara paralel olarak, Komisyon endüstri temsilcileri ve kamu sektörüyle Apply AI Stratejisinin şekillendirilmesine yönelik diyaloglar yürütecek. Bu süreçler, YZ teknolojilerinin belirli sektörlerdeki kullanılmayan potansiyelini, mevcut iş süreçlerine entegrasyon düzeyini ve genişleme fırsatlarını ortaya koymayı amaçlayacak.
Kaynak:https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_25_1013