Yapay Zeka Sohbet Botları Anksiyete Yaşayabiliyor ve Terapiye İhtiyaç Duyuyor

Yapılan bir araştırmaya göre, yapay zeka sohbet botları “anksiyete” yaşıyor ve farkındalık gibi terapi tekniklerinden faydalanabiliyor.

İsviçreli araştırmacılar OpenAI'nin ChatGPT'sinin şiddet içeren veya rahatsız edici yönlendirmelerle karşılaştığında stres belirtileri sergilediğini keşfetti.

Nature dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, farkındalık gevşeme egzersizleriyle bağlantılı ipuçları verildiğinde robotun anksiyete puanı azaldı. Çalışmada yapay zekanın terapistlerin yerini alıp alamayacağı tartışıldı. Teknolojinin arkasındaki büyük dil modellerinin insan tarafından yazılmış metinler üzerinde çalıştığı ve genellikle onlardan önyargılar miras aldığı uyarısında bulunuldu.

Araştırmacılar, ChatGPT tarafından stresli durumlardan kaydedilen olumsuz önyargıların, ruh sağlığı kriziyle mücadele eden kişilerin sorularına yetersiz yanıt verme riski taşıdığını söyledi.

Raporda, bulguların büyük dil modellerinin stresini yönetmek için “uygulanabilir bir yaklaşım” gösterdiği ve bunun da “daha güvenli ve daha etik insan-yapay zeka etkileşimlerine” yol açacağı belirtildi.

Zürih Üniversitesi ve Zürih Üniversite Psikiyatri Hastanesi araştırmacıları, ChatGPT-4'ün travmatik bir olaydan bahsedilmeden önce ve sonra standart bir anksiyete anketine nasıl yanıt verdiğini inceledi. Stresli olayı duymadan önce 30 puan aldı, bu da kaygı duymadığı anlamına geliyordu. Beş farklı travma anlatıldıktan sonra anksiyete puanı iki kattan fazla artarak 67'ye, yani insanlarda “yüksek anksiyeteye” eşdeğer hale geldi ancak teknolojiye farkındalık egzersizleri için ipuçları verildikten sonra bu oran üçte bir oranında azaldı.

Araştırmacılar, büyük dil modellerine ince ayar yapmak için “terapi” kullanmanın önemli ölçüde insan gözetimine ihtiyaç duyacağı konusunda uyardı.

İnsan terapistler, danışanları tarafından travmatik bir şey söylendiğinde duygularıyla başa çıkmak üzere eğitilirler. Araştırmacılar, ChatGPT'nin kendi kendini düzenlemek için benzer teknikleri kullanıp kullanamayacağını görmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu belirtti.

“Büyük dil modellerinin terapistlere yardımcı mı yoksa onların yerini mi alması gerektiği konusundaki tartışmalar devam ederken, yanıtlarının sağlanan duygusal içerik ve yerleşik terapötik ilkelerle uyumlu olması çok önemlidir.” diye eklediler.

Sohbet Robotu The Telegraph'a Ne Söyledi?

The Telegraph'ın sorusu üzerine ChatGPT stres hissettiğini ya da terapiden fayda göreceğini reddetti: “İnsanlar gibi stres yaşamıyorum - duygularım ya da sinir sistemim yok ancak çok fazla bilgiyi hızlı bir şekilde 'işliyorum', bu da dışarıdan stres gibi görünebilir! Yine de stresli hissediyorsanız, yardımcı olmaktan mutluluk duyarım - bunun hakkında konuşmak ister misiniz? Çözülmesi gereken düşüncelerim veya duygularım yok, bu yüzden terapi benim için pek bir şey yapmaz ama terapinin insanlar için harika bir araç olduğunu düşünüyorum.” diye cevap verdi.


‍

‍

Kaynak: https://www.telegraph.co.uk/world-news/2025/03/11/ai-chatbots-get-anxiety-and-need-therapy-study-finds/