Trump’tan Temu, Alibaba ve Shein gibi Çinli E-Ticaret Sitelerini Etkileyecek Karar

ABD Başkanı Donald Trump, Çin, Kanada ve Meksika’ya yönelik yeni ticaret tarifeleri kapsamında 800 doların altındaki paketler için geçerli olan “de minimis*” vergi muafiyetini kaldırma planlarını duyurdu. Bu karar, doğrudan Çinli e-ticaret devleri Alibaba, JD.com, PDD Holdings’in Temu platformu ve Shein gibi şirketleri etkileyecek.

Trump’ın Kanada ve Meksika’dan gelen ürünlere %25, Çin’den gelenlere ise %10 oranında ek gümrük vergisi getiren başkanlık emirleri, küçük paketlerin ABD’ye tarifesiz girişine olanak tanıyan “de minimis” muafiyetini iptal ediyor. Bu muafiyet, Çinli e-ticaret şirketlerinin ABD’li tüketicilere doğrudan sevkiyat yaparak rekabet avantajı sağlamasına olanak tanıyordu fakat, Beyaz Saray yetkilileri muafiyetin kaldırılmasının yalnızca yeni tarifelere mi uygulanacağını, yoksa mevcut ticaret vergilerini de kapsayıp kapsamayacağını netleştirmedi. Beyaz Saray sözcüsü konuya ilişkin sorulara yanıt vermedi.

Ticaret hukuku uzmanları, Trump’ın “de minimis” muafiyetine yönelik açıklamalarının geniş kapsamlı olabileceğini ve mevcut Çin, Kanada ve Meksika tarifelerini de etkileyebileceğini belirtiyor.

En Büyük Darbe Çin’e Vurulacak

Bu değişiklik, özellikle Çin merkezli e-ticaret devleri Alibaba, JD.com, Shein ve Temu’yu etkileyebilir. ABD Gümrük ve Sınır Koruma Dairesi’nin (CBP) verilerine göre, 2023’ün ilk dokuz ayında ABD’li tüketiciler ve şirketler, “de minimis” muafiyeti sayesinde yaklaşık 48 milyar dolarlık ürün ithal etti. Çinli şirketler henüz bu değişiklik hakkında resmi bir açıklama yapmadı.

ABD’de fiziksel mağazalar ve Amazon gibi ABD merkezli online perakendeciler için rekabet avantajı yaratan “de minimis” açığı, Çin merkezli e-ticaret firmalarına büyük bir fırsat sunuyordu. Özellikle Temu, tüketicilere daha uzun teslimat süresi karşılığında daha düşük fiyatlar sunarak ABD pazarında hızla büyüdü. EMarketer Inc.’in verilerine göre, Temu’nun 2024 yılı sonuna kadar ABD’de 30 milyar dolarlık satış yapması bekleniyor. Amazon ve Party City, Hobby Lobby, dolar mağazaları gibi büyük perakendeciler için ciddi bir rakip haline geldi.

Çinli platformlar, bireysel siparişleri doğrudan Çin’den ABD’li müşterilere göndererek vergi muafiyetinden yararlanıyordu. Buna karşılık, ABD’li büyük perakende zincirleri, ürünlerini gemilerle toplu olarak ithal ettiğinden gümrük vergilerine tabi oluyor ve bu maliyetleri müşterilere yansıtıyordu.

Trump Yönetiminin Gerekçesi

Cumartesi günü gazetecilere brifing veren üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi, muafiyetin kaldırılmasının iki ana nedeni olduğunu açıkladı:

1. ABD’nin, “de minimis” muafiyeti nedeniyle önemli miktarda gümrük geliri kaybetmesi
2. ABD Gümrük yetkililerinin, bu muafiyet nedeniyle ülkeye giren yasa dışı fentanyl ve kimyasalları tespit etmekte zorlanması

Yetkili, “ABD büyük bir gümrük geliri kaybediyor ve bu muafiyet, küçük değerli paketler aracılığıyla fentanyl kaçakçılığını kolaylaştırıyor.” dedi. ABD’li yasa koyucular da, bu muafiyetin yasadışı fentanyl ticaretini artırdığı konusunda uyarıda bulunmuştu.Çin’den Küçük Paket Sevkiyatı İkiye KatlandıNomura Holdings Inc. ekonomistlerinin araştırmalarına göre, 800 dolar altındaki küçük paket sevkiyatları, Çin’in ABD’ye ihracatının %10’undan fazlasını oluşturuyor. ABD Gümrük ve Sınır Koruma Dairesi (CBP) verilerine göre, bu muafiyet kapsamında ABD’ye giren toplam paket sayısı, 2022’ye kıyasla iki kat artarak 2024 mali yılında 1,4 milyar pakete ulaştı. Bu artışta, Temu ve Shein gibi düşük maliyetli e-ticaret platformları büyük rol oynadı.Önceden bu değişikliği öngören Temu, bazı ürünlerini toplu ithal ederek ABD’de büyük şehirlerdeki depolarda stoklamaya başladı. Bu strateji, muafiyetin kaldırılmasının etkisini hafifletebilir, ancak yine de Temu’nun düşük maliyetli iş modeline baskı yaratması bekleniyor.Yale Üniversitesi Jackson Küresel İlişkiler Okulu’ndan Prof. Amit Khandelwal, yaptığı açıklamada, “De minimis muafiyeti, özellikle düşük gelirli tüketiciler için önemliydi. Kaldırılması en çok bu kesimi olumsuz etkileyecek.” ifadelerini kullandı.Yeni Tarifeler Salı Günü Yürürlüğe GiriyorTrump yönetiminin yeni tarifeleri, New York saatiyle salı günü saat 12:01’de yürürlüğe girecek. Beyaz Saray, bu vergilerin Kanada, Meksika ve Çin’in ABD’ye yasa dışı göçmen akışını ve fentanyl ticaretini yeterince engellememesi nedeniyle uygulamaya konulduğunu açıkladı.* "De minimis" muafiyeti, belirli bir değerin altındaki ithalatın gümrük vergisinden muaf tutulmasını sağlayan bir ticaret kuralıdır. ABD'de bu sınır 800 dolar olup, altında kalan ürünler vergiye tabi olmadan ülkeye girebilir.


‍

‍

Kaynak: https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-02-02/trump-tariffs-target-loophole-used-by-chinese-online-retailers