Microsoft, Yapay Zeka Veri Merkezi Kiralamalarını İptal Etti

Microsoft, ABD’de toplamda birkaç yüz megavat kapasiteye sahip, yaklaşık iki veri merkezine eşdeğer, bazı yapay zeka (YZ) veri merkezi kiralamalarını iptal etti. ABD’li aracı kurum TD Cowen’in cuma günü yayımladığı rapora göre, Microsoft en az birkaç özel operatörle yaptığı anlaşmaları sonlandırdı ve genellikle resmi kira sözleşmelerine dönüşen nitelik beyanı anlaşmalarını (statements of qualifications) geri çekmeye başladı.

Microsoft, pazartesi günü yaptığı açıklamada, haziran ayında sona erecek mali yıl için belirlediği harcama hedefinin değişmediğini vurguladı, ancak TD Cowen’in raporu hakkında yorum yapmadı. Microsoft’un bu kira iptallerinin kesin nedeni bilinmiyor. TD Cowen’in pazartesi günkü ikinci bir raporuna göre, OpenAI’nin iş yüklerini Microsoft’tan Oracle’a kaydırması, bu kararın olası nedenlerinden biri olabilir. Öte yandan, Microsoft zaten dünyanın en büyük veri merkezi sahiplerinden biri konumunda ve kendi altyapısına milyarlarca dolar yatırım yapıyor. Ayrıca, TD Cowen’in analizine göre, şirketin bazı yatırımları yurt dışından ABD’ye yeniden tahsis etmesi de mümkün.

TD Cowen analistleri Michael Elias, Cooper Belanger ve Gregory Williams, “Şu an için bu durumun neden gerçekleştiğine dair net bir açıklamamız olmasa da, Microsoft’un potansiyel olarak fazla arz pozisyonunda olabileceğini düşünüyoruz.” ifadelerini kullandı.

Microsoft’un bu hamlesi, şirketin YZ talebine dair genel beklentiler konusunda temkinli olup olmadığı sorusunu gündeme getirdi. Şirket, bu mali yıl boyunca YZ veri merkezleri için 80 milyar dolar harcamayı planladığını açıklamıştı. Ocak ayındaki kazanç çağrısında, CEO Satya Nadella, Microsoft’un “katlanarak artan talebi” karşılamak için harcamalarını sürdürmesi gerektiğini belirtmişti. Microsoft’un açıklamasında, “Bazı bölgelerde stratejik olarak altyapımızı ayarlayabilir veya yatırım tempomuzu değiştirebiliriz, ancak tüm bölgelerde güçlü büyümeye devam edeceğiz. Bu mali yıl içinde 80 milyar doları aşan altyapı yatırımı planımız değişmeden devam ediyor.” denildi.

TD Cowen’in raporunun ardından Avrupa’daki enerji sektörüne bağlı hisselerde düşüş yaşandı. Büyük teknoloji şirketlerinin veri merkezleri için daha az enerjiye ihtiyaç duyabileceği yönündeki spekülasyonlar nedeniyle Schneider Electric SE ve Siemens Energy AG’nin hisseleri geriledi.

Eleştirmenler, Microsoft, Meta, Alphabet ve Amazon gibi şirketlerin milyarlarca dolar harcadığı YZ veri merkezlerinin, henüz geniş kapsamlı gerçek dünya uygulamalarına sahip olup olmadığı konusunda soru işaretleri olduğunu belirtiyor. Wall Street, özellikle Çin merkezli DeepSeek’in Batılı YZ modellerine rakip olabilecek düşük maliyetli bir açık kaynak YZ modeli sunmasının ardından büyük ölçekli YZ harcamalarına yönelik eleştirileri artırdı.

Microsoft yöneticileri, YZ veri merkezi yatırımları konusunda aşırı kapasite endişelerini hafife alıyor. Şirket, tarihindeki en büyük harcama seviyesine ulaşmış durumda ve bu harcamaların çoğu, YZ hizmetlerini desteklemek için gerekli çipler ve veri merkezlerine gidiyor. Rakipleri de YZ yatırımlarını hızlandırmaya devam ediyor; Amazon, Alphabet ve Meta, son haftalarda sırasıyla 100 milyar dolar, 75 milyar dolar ve 65 milyar dolara kadar YZ altyapısına yatırım yapmayı taahhüt etti. Çinli e-ticaret devi Alibaba ise önümüzdeki üç yıl içinde 380 milyar yuan (53 milyar dolar) yatırım yapacağını duyurdu.

TD Cowen, Microsoft’un geri çekilme eğiliminde olduğuna dair çeşitli işaretler bulduklarını belirtti. Şirketin, büyük ölçekli sahalardaki bir gigawatt’tan fazla kapasiteye sahip anlaşmaları iptal ettiğini ve her biri yaklaşık 100 megavatlık “birden fazla” anlaşmadan çekildiğini öğrendi. Veri merkezi kapasitesi genellikle bu tesislerin çalışması için gereken enerji miktarıyla ifade edilir.

Microsoft, tesis ve enerji gecikmelerini kira iptalleri için gerekçe olarak gösterdi. TD Cowen’in raporuna göre, bu taktiği daha önce Meta gibi rakipler de sermaye harcamalarını azaltırken kullanmıştı. Mizuho Securities analisti Jordan Klein, “Bana göre bu, tamamen işin olağan akışı gibi görünüyor.” diyerek “Yıllık 80 milyar dolar harcayan bir şirketin, resmi olarak imzalanmamış birçok veri merkezi kirasından vazgeçme hakkı var.” şeklinde yorum yaptı.

Büyük bulut bilişim şirketleri genellikle farklı konumlarda hem kiralık hem de kendi veri merkezlerini kullanıyor. Bu nedenle, yatırımcıların belirli planlarda ayarlamalar yapılmasını beklemesi gerektiği ifade edildi. Microsoft’un OpenAI ile olan ittifakı da, şirketin aynı tür yatırımlara artık ihtiyaç duymayacağı şekilde evriliyor olabilir. Ocak ayında, OpenAI ve SoftBank, en az 100 milyar dolar ve muhtemelen 500 milyar dolar değerinde veri merkezleri ve diğer YZ altyapılarına yatırım yapacaklarını duyurmuştu.

Ayrıca, Microsoft, OpenAI ile yaptığı uzun vadeli anlaşmayı değiştirerek, bu YZ girişiminin rakip bulut sağlayıcıları kullanmasına izin vereceğini açıklamıştı. Microsoft, OpenAI’nin YZ modellerini eğitmek ve çalıştırmak için ek bilgi işlem kapasitesi arayışında olduğu durumlarda, öncelikli satın alma hakkını elinde tutmaya devam edecek.

‍

‍

Kaynak: https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-02-24/microsoft-cancels-leases-for-ai-data-centers-analyst-says?embedded-checkout=true