Birleşik Arap Emirlikleri, Yapay Zeka ile Yasaları Düzenlemeye Hazırlanıyor: Dünyada Bir İlk

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), yeni mevzuatların oluşturulmasında ve mevcut yasaların gözden geçirilerek düzeltilmesinde yapay zekadan yararlanmayı planlıyor. Devletin milyarlarca dolarlık yatırım yaptığı bu teknolojiye yönelik en radikal adım olarak tanımlanan girişim, yasaların yazım sürecine doğrudan yapay zekayı dahil eden ilk örneklerden biri olarak dikkat çekiyor.

Devlet medyasının “yapay zeka destekli düzenleme” olarak tanımladığı plan, uzmanlara göre küresel ölçekte benzeri görülmemiş bir adım. Araştırmacılar, birçok ülkenin kamu hizmetlerini iyileştirmekten yasa özetlemeye kadar çeşitli alanlarda verimlilik sağlamak amacıyla YZ teknolojilerinden yararlanmaya çalıştığını, ancak mevcut yasaları doğrudan değiştirmeye yönelik önerilerde bulunmak için yasal ve hükümet verilerini işleyen sistemlerin başka bir seviyeye işaret ettiğini belirtiyor.

Dubai Emiri ve BAE Başkan Yardımcısı Şeyh Muhammed bin Raşid El Mektum, devlet medyasına yaptığı açıklamada, “Yapay zeka destekli bu yeni yasama sistemi, yasa oluşturma biçimimizi değiştirecek, süreci daha hızlı ve daha hassas hale getirecek.” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz hafta bakanlar kurulu, yasama alanındaki yapay zeka çalışmalarını denetleyecek yeni bir kabine birimi olan “Düzenleyici Zeka Ofisi”nin kurulmasını onayladı.

Kopenhag İşletme Okulu profesörü Rony Medaglia, BAE'nin “YZ’yi adeta bir ortak yasa yapıcıya dönüştürme yönünde bir temel arzusu olduğunu” ifade ederek planı “son derece cesur” olarak nitelendirdi.

BAE, yapay zeka alanında ciddi yatırımlar yapıyor. Geçen yıl, MGX adlı özel bir yatırım fonunu faaliyete geçiren Abu Dabi, bu fon aracılığıyla BlackRock'un 30 milyar dolarlık YZ altyapı fonuna yatırım yaptı. MGX aynı zamanda yönetim kuruluna bir YZ gözlemcisi de dahil etti.

Yapay zekanın, yasaların halk üzerindeki etkilerini ve ekonomik sonuçlarını izlemek için kullanılacağı ifade ediliyor. Federal ve yerel yasalardan oluşacak devasa bir veritabanı oluşturulacak. Buna mahkeme kararları ve kamu hizmetlerine ait veriler de dahil edilecek.

Şeyh Muhammed’in açıklamasına göre, YZ sistemi “yasalarımızı düzenli olarak güncelleme önerileri sunacak”. Kabine toplantısı sonuçlarına göre, yapay zekanın yasama süreçlerini %70 oranında hızlandırması bekleniyor.

Buna karşın araştırmacılar, planın bazı zorluklarla karşı karşıya kalabileceğine dikkat çekiyor. YZ’nin şeffaf olmaması, eğitim verilerindeki önyargılar ve yasal yorumların insanlar ve makineler tarafından farklı şekilde algılanması gibi sorunların gündeme gelebileceği ifade ediliyor.

Oxford Üniversitesi araştırmacısı Vincent Straub, yapay zeka modellerinin etkileyici olduğunu ancak “hala halüsinasyonlar gördüğünü, güvenilirlik ve sağlamlık sorunları yaşadığını” belirterek, “Güvenemeyiz.” uyarısında bulundu.

Straub, BAE’nin planlarının özellikle dikkat çekici olduğunu çünkü yapay zekadan yalnızca destekleyici bir araç olarak değil, aynı zamanda gelecekte gerekebilecek yasal değişiklikleri öngörecek bir sistem olarak yararlanmayı hedeflediğini söyledi. Ayrıca, YZ tabanlı sistemlerin avukatlık firmalarına yasa incelemesi için ödenen ücretleri azaltabileceğine de işaret etti.

Straub, “Görünüşe göre bir adım daha ileriye gidiyorlar… Yapay zekayı yalnızca kategorize eden ve taslak hazırlayan bir araç gibi görmek yerine, gerçekten öngörüde bulunabilen ve tahmin yapabilen bir sistem olarak ele alıyorlar.” dedi.

Oxford İnternet Enstitüsü öğretim görevlisi Keegan McBride, otoriter yapısı nedeniyle BAE'nin kapsamlı dijitalleşme adımlarını diğer demokratik ülkelerden daha kolay hayata geçirdiğini ifade etti. “Hızlı hareket edebiliyorlar. Deneysel yaklaşımlar geliştirebiliyorlar.” yorumunu yaptı.

McBride, dünyanın dört bir yanında hükümetlerin mevzuatla ilgili olarak yapay zekayı küçük ölçekli şekillerde kullandığını belirtirken, başka hiçbir ülkede bu ölçekte bir plan görmediğini belirtti. “Hedeflenen düzey açısından [BAE] en üst sıralarda yer alıyor.” ifadelerini kullandı.

Uzmanlar, BAE hükümetinin hangi YZ sistemini kullanacağına dair bir açıklama yapmadığını ve tek bir sistem yerine birden fazla teknolojiyi bir araya getirmesi gerekebileceğini söyledi fakat uzmanlara göre sistemin denetim altında tutulması ve insan gözetiminin sağlanması kritik öneme sahip. Bath Üniversitesi bilgisayar bilimcisi Marina De Vos, “YZ, makineye mantıklı gelen ama insan toplumlarında uygulanması açısından tamamen anlamsız olabilecek çok garip şeyler önerebilir.” uyarısında bulundu.

Kaynak:https://www.ft.com/content/9019cd51-2b55-4175-81a6-eafcf28609c3