Bilim ve Dünya

Friday, November 1, 2024

Bill Gates destekli firma ABD için hayati nükleer yakıt üretecek, Rusya'ya bağımlılığı azaltacak.

Bill Gates destekli lider nükleer enerji geliştiricisi TerraPower, ABD'de yeni nesil nükleer enerji santrallerinin geliştirilmesine yardımcı olmak üzere yüksek testli düşük zenginleştirilmiş uranyum (HALEU) üretmek için bir anlaşma imzaladığını duyurdu.
TerraPower'a göre, şu anda ticari olarak sadece Rusya'da üretilen bu nükleer yakıtı üretmek için ASP Isotopes ile anlaşma imzaladı.

Rusya'ya olan bu bağımlılık, özellikle Ukrayna'nın işgali tedarik zincirini bozduktan sonra ABD nükleer endüstrisi için bir zorluk teşkil etmiştir. Özellikle HALEU, yeni nesil nükleer enerji santralleri için elzemdir.

Ancak bu anlaşma, güvenilir ve çeşitlendirilmiş bir HALEU tedarik zinciri oluşturma yolunda önemli bir adımdır. Amerika Birleşik Devletleri ve müttefik ülkelerde nükleer enerjinin ilerlemesi için hayati önem taşımaktadır.

Anlaşma kapsamında TerraPower, ASP Isotopes'un yenilikçi lazer tabanlı zenginleştirme teknolojisini kullanarak Güney Afrika'da bir HALEU zenginleştirme tesisinin inşasına yatırım yapacak. Bunun karşılığında TerraPower, tesiste üretilen HALEU'yu satın alarak Natrium reaktörleri için hayati bir kaynak elde edecek.

TerraPower Başkanı ve CEO'su Chris Levesque, “TerraPower, Natrium reaktörlerimiz için istikrarlı ve güvenli bir HALEU tedarik zinciri sağlamak için özenle çalışıyor” dedi.
“ASP Isotopes'un zenginleştirme kabiliyetleri ve gelişmiş nükleer enerjinin iklim enerjisi hedeflerine ulaşmada gerekli rolünü yerine getirebilmesine yardımcı olmak için planlanan zaman çizelgesi konusunda iyimseriz.”
TerraPower'ın Wyoming'deki amiral gemisi projesi Natrium reaktörü, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından HALEU tedarik zincirinde yaşanan kesinti nedeniyle ertelenmişti. Dört milyar dolarlık bir proje olan Natrium reaktörü, dünya çapında geliştirilmekte olan ilk kömürden nükleere dönüştürme projesidir.

TerraPower tarafından yapılan basın açıklamasında, "Nükleer olmayan inşaat faaliyetleri bu yaz başladı ve bu proje tasarımdan inşaata geçen ilk gelişmiş reaktör projesi oldu" denildi.
Nükleer teknolojide önemli bir ilerlemeyi temsil eden proje, yenilikçi bir erimiş tuz bazlı enerji depolama sistemine sahip 345 MWe'lik sodyum soğutmalı bir hızlı reaktör içeriyor. Firma, “Depolama teknolojisi, gerektiğinde sistemin çıkışını beş buçuk saatten fazla bir süre için 500 MWe'ye çıkarabilir” diye ekledi.
Bu teknoloji, tesisin yenilenebilir enerji kaynaklarıyla sorunsuz bir şekilde entegre olmasına ve güvenilir, karbonsuz enerji sağlamasına olanak tanıyor.

Son zamanlarda TerraPower, yerli üretim kapasitesini güçlendirmek için nükleer endüstrideki kilit oyuncularla çeşitli ortaklıklar kurmuştur. Ayrıca, ABD Enerji Bakanlığı'nın (DOE) HALEU Konsorsiyumu'nun da aktif bir üyesidir.
ASP Isotopes ise geliştirme aşamasında bir ileri malzeme şirketidir. Benzersiz lazer tabanlı zenginleştirme teknolojisi, geleneksel santrifüj teknolojilerine kıyasla uranyum zenginleştirme için potansiyel olarak daha verimli ve uygun maliyetli bir yöntem sunmaktadır.
ASP Isotopes Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO'su Paul Mann, “Son birkaç on yılda ASP Isotopes'daki bilim insanları dünyanın en gelişmiş izotop zenginleştirme teknolojilerinden bazılarını geliştirdiler” dedi.
TerraPower ve ASP Isotopes arasındaki bu anlaşma ABD'nin nükleer enerji hedefleri açısından önemli bir gelişme olarak değerlendirilebilir.

Levesque sözlerini şöyle tamamladı: “Bu anlaşma, HALEU üretimini yurt içinde ve müttefik ülkelerde ticarileştirmeye yönelik kararlılığımızın ve yatırımlarımızın bir başka örneğidir.”