Bilim İnsanları, Osuruğu Yeşil Renkte Parlayan Bir “Domuz Poposu” Solucanı Keşfetti

Yaklaşık 1.000 metre derinlikte, bir nohut büyüklüğünde ve domuzun tombul, pembe kalçasına benzeyen bir canlıyı tarif etmek uzun süredir bilim insanlarını düşündürüyordu. Monterey Bay Akvaryum Araştırma Enstitüsü (MBARI) ekipleri, Kaliforniya kıyısındaki Monterey Kanyonu’nu uzaktan kumandalı denizaltılarla tararken bu tuhaf canlılara zaman zaman rastlıyordu ancak bunların ne tür bir hayvan olduğunu bir türlü anlayamıyorlardı.

MBARI bilim insanlarının bu ilginç canlıları daha yakından inceleyebilmesi, denizaltı pilotlarının birkaç örneği dikkatlice toplamayı başarmasıyla mümkün oldu. Yapılan gözlemler sonucunda, bu canlıların aslında denizlerde yaygın olarak bulunan, genellikle deniz tabanında yaşayan çok kıllı solucanlar (polychaeta) grubuna ait olduğu ortaya çıktı ancak örnekler, bilinen diğer türlere kıyasla oldukça sıra dışıydı.

Canlıların DNA dizilemesi, onların Chaetopterus cinsine ait olduğunu gösterdi. Grubun diğer üyeleri klasik anlamda segmentlere ayrılmış, uzun ve solucan benzeri gövdeler taşırken, yeni keşfedilen türde gövdenin orta segmentlerinden biri adeta bir balon gibi şişmiş, yani bir domuzun kalçasını andıran bir yapıya sahipti. Solucanın diğer segmentleri ise ön ve arka tarafta sıkışık hâlde yer alıyordu.

Araştırmacılar, bu garip canlıya sadece "domuz poposu solucanı (pigbutt worm)" adını vermekle kalmadı; ona bilimsel olarak da Chaetopterus pugaporcinus ismini uygun gördüler. İsimdeki “puga”, Latince’de kalça, “porcus” domuz, “-inus” ise benzerlik taşıyan anlamına geliyor. Böylece bu solucan, resmi olarak “domuz kalçasına benzeyen solucan” adını almış oldu.

Canlının neden böyle bir yapıya sahip olduğu ise daha açık. Şişkin segment, solucanın suda yüzmesini sağlayan bir tür yüzerlilik kazandırıyor. Chaetopterus cinsine ait diğer türler yaşamlarını deniz tabanında sürdürürken, pigbutt solucanları deniz dibine veda edip akıntılar üzerinde süzülmeyi tercih etmiş gibi görünüyor.

Bu solucanlar genellikle 900 ile 1.200 metre derinlik arasında yaşıyor; yani beslendikleri organik madde parçalarının en çok bulunduğu derinlik. Bilim insanları, onları doğal ortamlarında gözlemlerken çevrelerinde çoğunlukla jelimsi bir bulut fark etti. Araştırmacılara göre bu mukus yapısı, havada süzülen ve deniz karı (marine snow) olarak bilinen mikroskobik organik parçacıkları yakalayan bir ağ görevi görüyor ve parçacıklar, pigbutt solucanlarının temel besin kaynağını oluşturuyor.

Laboratuvarda canlı örneklerle yapılan incelemelerde, solucanların derin deniz canlılarının ortak özelliklerinden birine daha sahip olduğu görüldü: biyolüminesans, yani karanlıkta parlamak. Solucan nazikçe dürtüldüğünde vücudu mavi renkte ışıldıyor. Daha dikkatli bakıldığında ise yeşil parlayan küçük bir parçacık bulutu yaydığı gözlemlenebiliyor. Söz konusu parlak parçacıklar, teknik adıyla “dorsal orta silli oluk” olarak bilinen, halk arasında ise “kalça arasına” benzeyen bölgeden çıkıyor.
‍

‍

‍
‍

‍

‍

Kaynak: https://www.sciencefocus.com/nature/scientists-have-discovered-a-pigbutt-worm-whose-farts-glow-green